مشاوره سرمایه‌گذاری نیروگاه‌های تولید پراکنده

موضوع انرژی در دنیا به عنوان چالش نسل‌ها و دولت‌ها بوده و همواره مورد توجه و اهمیت بوده است .در سال‌های اخیر از آنجا که موضوع گرم شدن زمین و خطرات ناشی از آن به دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی حساسیت‌ها و پیگیری‌های جهانی را در پی داشته است و این تغییر منابع از سوخت‌های فسیلی به سوخت‌های غیر فسیلی و اصطلاحا” انرژی های پاک به ضرورتی برای کشورها تبدیل شده است برای تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر اهمیت ویژه ای ایجاد نموده است. اگر چه کشور ایران به دلیل قرار گیری بخش هایی از آن در مناطق کم بهره از آب پتانسیل‌های محدودی برای تولید انرژی از آب های جاری را دارد ولی در نقاط شمالی و غرب کشور کماکان نقاط جذابی از لحاظ منابع آبی مطمئن برای سرمایه‌گذاری در تولید انرژی برق آبی در اختیار است. 

همچنین به دلیل وجود دو رشته کوه البرز و زاگرس و ایجاد اختلاف ارتفاع های قابل توجه در کشور و طرح های آبرسانی استان های واقع در این جغرافیا به استان های همجوار و وجود پروژه های بزرگی نظیر انتقال آب از خلیج فارس به دشت های مرکزی ایران که اخیرا” در بخش هایی از کشور در حال کار می باشد پتانسیل های مناسبی را برای سرمایه گذاری در استفاده از انرژی آب و احداث نیروگاههای کوچک در محل فشار شکن های روی خطوط لوله فراهم نموده است. همچنین با توجه به کم آبی های اخیر در کشور و ضرورت انتقال آب بصورت بین حوزه ای نیاز به پمپاژ آب به مناطق مرتفع تر و بازیافت انرژی مصرف شده در محل های مصرف وجود دارد که این اتفاقات تهدیدهای خشکسالی برای سرمایه گذاری در این حوزه را به فرصت تبدیل نموده است.

این نوع نیروگاه‌ها در حوزه تاثیرات منطقه ای نیز توانسته است به رغم تولید های کوچک نقش قابل توجهی در بالا بردن ضریب اطمینان شبکه (کاهش خاموشی ها و جبران افت ولتاژ و…) بصورت منطقه‌ای داشته باشد و به این دلیل توانسته است همکاری سایر بخش های دولتی را که به صورت مستقیم از این سرمایه گذاری منتفع نیستند جلب نماید.

در این راستا بر اساس سیاست های دولت در تشویق بخش خصوصی به سرمایه گذاری در این نوع نیروگاهها از سال ۹۳ به بعد جایگاههای دارای پتانسیل تولید در مناطق تحت مدیریت شرکت های زیر مجموعه معاونت آب وزارت نیرو اقدام به برگزاری مزایده هایی جهت انتخاب سرمایه گذار نمودند که به دلیل جذابیت اینگونه طرح ها برای سرمایه گذاران در مدت کوتاهی بیش از ۱۵ واحد کوچک احداث و به بهره برداری رسید. اگر چه از سال ۹۳ به بعد با رشد قیمت دلار قیمت های خرید تضمینی برق توسط دولت رشد چشمگیری نداشته و حاشیه سود این نوع سرمایه گذاری ها به چالش کشیده است ولی با تمهیداتی هنوز میتوان این سرمایه گذاری ها را جذاب نمود. بخصوص اینکه در سالهای اخیر کشور با کمبود انرژی مواجه بوده و مهمتر از آن پیشرفت تکنولوژی و سبک زندگی شهری روزانه نیاز به این محصول را بیشتر نموده و آن را ارزشمند تر می نماید.

از سوی دیگر چالش هایی که رقیب قدیمی این حوزه در کشور ( نیروگاههای حرارتی ) امروزه با آن مواجه است باعث شده است توجهات بیشتری به استفاده از انرژی های پاک شود. مواردی مانند درآمد زایی بهتر و بیشتر گاز برای صادرات در مقایسه با سوزاندن آن در نیروگاهها یا ارزش افزوده ای که فراورده های گازی میتواند برای کشور فراهم نماید همچنین تاثیرات جدی که در حال حاضر تولید برق حرارتی در آلودگی هوای شهرهای بزرگ دارد و در نهایت نا متوازن بودن مصرف گاز در کشور در مقایسه با استخراج آن از عوامل مهمی است که چشم انداز روشنی را برای رشد سایر روش های تولید برق در ایران در پی خواهد داشت.از نگاه اقتصادی نیز بالا رفتن قیمت تمام شده تولید برق در نیروگاههای حرارتی که بیش از ۷۰ درصد برق مورد نیاز کشور را در حال حاضر تامین میکند مطابق برآوردهای موجود با حذف یارانه های مربوط به سوخت عدد قابل توجهی شده که این موضوع مهم موازنه اقتصادی را به نفع انرژی های تجدید پذیر تغییر داده است  بطوریکه مطابق تحقیقی که در سال ۹۶ در وزارت نیرو انجام شده بود قیمت سوخت مصرف شده در نیروگاههای حرارتی بازای هر کیلووات ساعت تولید این نوع نیروگاهها ( با نرخ دلار حدود ۰۰۰ر۸۶ ریال و بدون در نظر گرفتن یارانه سوخت به این نیروگاهها) برای نیروگاهای حرارتی بیش از ۳۰۰ر۴ ریال برای هر کیلووات ساعت برآورد شده در حالیکه در این سال هزینه سرمایه گذاری برای هر کیلوات ساعت برق حرارتی حدود ۵۷۰ر۱ ریال و هزینه خسارات زیست محیطی آن مطابق فرمول های جهانی و بر حسب دلار  320ر۱ ریال برآورد شده است در حالیکه تعرفه خرید تضمینی دولت در دوره ۵ ساله از سرمایه گذاران حوزه تجدید پذیر برق آبی کوچک در سال مورد مطالعه ۶۲۰ر۴ ریال و نرخی معادل قیمت سوخت مصرفی این نیروگاهها بوده است.

لذا این فرصتها برای سرمایه های خرد کماکان میتواند روش مطمئنی برای سرمایه گذاری محسوب شده و جزو سرمایه گذاری های بلند مدت با نرخ ریسک پایین به حساب آید در حالیکه جذابیت این بازار با وجود مشتریان جدی تری نظیر صنایع حساس به انرژی که از کمبود برق آسیب های جدی ای خواهند دید و یا تولید کنندگان رمز ارزها و موارد مصرفی نظیر خودروهای برقی در آینده و مصارفی شبیه به آن میتواند هر روز بیشتر شده و سرمایه گذاری در این حوزه را مطمئن تر و کم ریسک تر و پر سودتر نماید.